ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΤΗΣ ΣΥΓΧΩΡΗΣΕΩΣ

Με την συμμετοχή όλου του ιερού κλήρου τελέστηκε το απόγευμα της Κυριακής της Τυρινής στον κατάμεστο από πιστούς Μητροπολιτικό Ιερό Ναό της Αγίας Σκέπης, στην Εδεσσα, ο Κατανυκτικός Εσπερινός της Συγχωρήσεως, στον οποίο χοροστάτησε και κήρυξε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας κ. Ιωήλ.
Ιδιαίτερα ωφέλιμα και αφυπνιστικα ήταν όσα είπε ο Σεβασμιώτατος
απευθυνόμενος στους πιστούς.
Τόνισε ότι η Μεγάλη Τεσσαρακοστή αποτελεί στάδιο πνευματικού αγώνα με σκοπό την αποταγή του ανθρώπου όχι μόνο από την τροφή δια της νηστείας αλλά και από το κοσμικό φρόνημα δια της προσευχής. Ο αγώνας της νηστείας είναι ταυτόχρονα αγώνας αποταγής από τις επιθέσεις των πονηρών λογισμών και της αμαρτίας και η περίοδος αυτή, δια της λειτουργικής ζωής, της προσπάθειας για τήρηση των εντολών του Θεού και κάθαρση από τα πάθη, δίνει αληθινή πνευματική χαρά, στην οποία προέτρεψε κλήρο και λαό να μετάσχει ολοπρόθυμα.
Στο τέλος του Εσπερινού ο Σεβασμιώτατος παρείχε τον ασπασμό της συγχωρήσεως και την ευλογία του προς τους κληρικούς και τον λαό.


Τι είναι ο Εσπερινός της Συγχωρήσεως και οι Κατανυκτικοί Εσπερινοί
Oι κατανυκτικοί Εσπερινοί τελούνται κάθε Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Το απόγευμα της Κυριακής της Τυροφάγου τελείται ο Κατανυκτικός Εσπερινός της Συγχωρήσεως (ή Συγνώμης). Κατανυκτικός λέγεται, διότι ψάλλονται κατανυκτικά τροπάρια από το Τριώδιο, που το περιεχόμενό τους διαποτίζεται από βαθιά συναίσθηση της αμαρτωλότητας, πένθος, συντριβή, μετάνοια και θερμή ικεσία για άφεση αμαρτιών.
Εσπερινός της Συγχωρήσεως λέγεται, αυτός μόνον, από τους κατανυκτικούς, διότι στο τέλος της ακολουθίας οι πιστοί ασπάζονται το χέρι του Ιερέα (ή των ιερέων αν υπάρχουν περισσότεροι) ζητώντας συγχώρεση και στη συνέχεια ασπάζονται ο ένας τον άλλον ζητώντας συγχώρεση και μεταξύ τους, ώστε συχωρεμένοι να αρχίσουν τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Πρόκειται για μια ωραία συνήθεια, που διατηρείται σε πολλές Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό των Εσπερινών αυτών είναι ότι μετά την Είσοδο και το «Εσπέρας Προκείμενον», αλλάζει ο διάκοσμος της Αγίας Τραπέζης και η στολή του Ιερέως. Από πασχαλινή, λόγω της Κυριακής, γίνεται πένθιμη, λόγω της Τεσσαρακοστής (αλλάζουν τα λευκά με πορφυρά - έφ' όσον τον Χριστό δεν Τον πενθούμε ως άνθρωπο, άλλ' ως Βασιλέα Θεό).
Στο τέλος του Εσπερινού ψάλλονται τα τροπάρια «Θεοτόκε Παρθένε...», «Βαπτιστά του Χριστού...» κ.λπ. και κατακλείονται με την ευχή του Οσίου Έφραίμ του Σύρου:
«Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου, πνεύμα αργίας, περιεργίας, φιλαρχίας και αργολογίας μη μοι δως. Πνεύμα δε σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, υπομονής και αγάπης χάρισαί μοι τω σω δούλω. Ναι, Κύριε, Βασιλεύ, δώρησαί μοι του οράν τα εμά πταίσματα και μη κατακρίνειν τον αδελφόν μου ότι ευλογητός ει εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν»
Λέγοντας την, κάνουμε και τρεις μεγάλες μετάνοιες. Ακολουθούν δώδεκα μικρές, ενώ λέμε μυστικώς το: «Ο Θεός ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ» και στο τέλος επαναλαμβάνεται το: «Ναί Κύριε, Βασιλεύ...» κάνοντας και τετάρτη μεγάλη μετάνοια (αυτό το τυπικό με τις μετάνοιες εφαρμόζεται στις ιερές μονές. Στις ενορίες γίνονται συνήθως τέσσερις μικρές μετάνοιες).




Ευχαριστούμε θερμά την κ. Μ. Βαγουρδή για την ευγενική συνεισφορά της (κείμενα και φωτογραφίες) στην παρούσα ανάρτηση.