ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ

Παραθέτουμε αποσπάσματα από την ομιλία του Διευθυντή του 2ου Γυμνασίου Γιαννιτσών κ. Λαζάρου Η. Κενανίδη, Δρ.Θ., μέλους του Δ.Σ. της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρίας «Ο Φίλιππος», κατά την Δοξολογία της 28ης Οκτωβρίου 2016 στον Ι. Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Γιαννιτσών.

    Είναι μεγάλη ευλογία που μαζευτήκαμε όλοι εδώ σήμερα τούτη την ώρα  στον φιλόξενο και οικείο  χώρο του ιερού ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου Γιαννιτσών, το σπίτι του Θεού και των ανθρώπων, που οι σκλαβωμένοι Μακεδόνες προπαππούδες μας σε δραματικές για το γένος μας στιγμές τον έχτισαν με πίστη, με κρασί και με λαχτάρα. και συγκεντρωθήκαμε  για να γιορτάσουμε με σεβασμό στη μνήμη, με τιμή αλλά και την δέουσα επισημότητα μια γιορτή βαθιά ριζωμένη στην αυτοσυνειδησία του γένους μας, μια γιορτή που δίνει ταυτότητα στην Ρωμιοσύνη. Βλέπετε εμείς οι Έλληνες έχουμε κάποια ελαττώματα όπως η διχόνοια, η αγνωμοσύνη και ο ωχαδελφισμός, αλλά και  αρκετά προτερήματα: δεν είναι μόνο το φιλότιμο που δεν υπάρχει σε άλλες γλώσσες είναι και η αρχοντιά που εμπνέει αυτός ο λαός με την κουλτούρα, την  γλώσσα, την βυζαντινή λειτουργία, τα ήθη, τα έθιμα, την κουζίνα, τα τραγούδια, τα πανηγύρια του. Είμαστε κιμπάρηδες, αξιοπρεπείς. αλλά και φιλίστορες. Παθιασμένοι με την ιδέα της ελευθερίας και δεμένοι με την ορθόδοξη πίστη και την πατρίδα μας.

    Τίμιον πρεσβυτέριον, κε Δήμαρχε, κα υπουργέ, κε βουλευτά, εκλεκτά μέλη του Δημοτικού και περιφερειακού Συμβούλιου,  γενναίοι άνδρες και γυναίκες των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφάλειας, πρόεδροι εταιρειών,  συλλόγων, ενώσεων,  συμπολίτες μας, εκλεκτοί συνάδελφοι, αγαπητά μας παιδιά..... ας μεταφερθούμε νοερά σε εκείνη την εποχή. Ας κάνουμε ένα μικρό ταξίδι στον χρόνο.....
     Την μαρτυρική χρονιά για εμάς τους Ρωμιούς το 1922 λόγω της Μικρασιατικής καταστροφής αναδύονται στον ανήσυχο ευρωπαϊκό ουρανό τα μαύρα σύννεφα του φασισμού στην Ιταλία και λίγα χρόνια αργότερα του εθνικοσοσιαλισμού στην Γερμανία. Να σημειωθεί ότι και τα δύο ανελεύθερα καθεστώτα επικράτησαν με εκλογές.  Άλλωστε-έτσι λέγεται ότι δηλαδή-οι λαοί έχουν τους ηγέτες που τους ταιριάζουν! Μια σειρά ολοκληρωτικά καθεστώτα ξεφυτρώνουν στην υπόλοιπη Ευρώπη. Το Γερμανοσοβιετικό σύμφωνο Ρίμπετροπ-Μολότωφ  στις 23/8/1939 προκαλεί  παγκόσμιο σάλο. Η Ελλάδα ταλανίζεται και ο  ηγέτης ενός μικρού κόμματος των Ελευθεροφρόνων, ο Ιωάννης Μεταξάς, σημείο αντιλεγόμενο για εμάς τους Μικρασιάτες γιατί αντιτάχθηκε στην εκστρατεία απελευθέρωσης της Ιωνίας από τον Τουρκικό ζυγό το 1919, αναλαμβάνει πρωθυπουργός με την σύμφωνη γνώμη της πλειοψηφίας της Βουλής των Ελλήνων και στις 4 Αυγούστου 1936 καταλύει την δημοκρατία και επιβάλλει  δικτατορικό καθεστώς.
     Οι στιγμές είναι ενδιαφέρουσες αλλά συνάμα και  δραματικές.  Το ρολόι δείχνει λίγο πριν τις 3 τα ξημερώματα. Δευτέρα 28 Οκτωβρίου. Σχεδόν όλοι οι Έλληνες απολαμβάνουν το ύπνο του δικαίου. Ένα αυτοκίνητο ιδιωτικό και όχι της ιταλικής πρεσβείας, για να μην γίνει εύκολα αντιληπτό, σταθμεύει μπροστά στην κατοικία του Ιωάννη Μεταξά. Είμαστε στην Κηφισιά προάστιο της Αθήνας. Η ησυχία είναι περίεργη... δεν ακούγεται σχεδόν τίποτα, μα σε λίγο όλο το σκηνικό θα αλλάξει... Το ερώτημα αν όντως αυτό είναι το σπίτι που ψάχνουν, απαντιέται με το όνομα που υπάρχει πάνω στον εξωτερικό τοίχο. Χτυπούν το κουδούνι έντονα  και επίμονα. Ο σκοπός ανοίγει και ξαφνιάζεται με τους απρόσκλητους επισκέπτες που αντικρίζει. Είναι ο Ιταλός πρεσβευτής Εμμανουέλε Γκράτσι και όπως περιγράφει ο ίδιος στα απομνημονεύματά του...
        Μας επέτρεψαν ευγενικά να εισέλθουμε. Είδα επιτέλους να ανάβει το φως και τον Μεταξά να κατεβαίνει από τον επάνω όροφο, με γνώρισε, μου έδωσε το χέρι και μου πρότεινε να καθίσω στο μικρό σαλόνι του σπιτιού.   Του λέω: εξοχώτατε πρωθυπουργέ έχω κάτι σημαντικό για εσάς και του έδωσα το τελεσίγραφο του Ντούτσε,( η επεκτατική Ιταλία ζητούσε ελεύθερη διέλευση  των στρατευμάτων της μέσα από το ελληνικό έδαφος και κατάληψη στρατηγικών σημείων, για να εκδιωχθούν από την χώρα μας οι εχθροί της  δηλ. οι Βρετανοί) το πήρε στα χέρια του το διάβασε με προσοχή, δεν έβγαζε μιλιά, τα χέρια του έτρεμαν ελαφριά από την συγκίνηση. Έβλεπα πίσω από τα γυαλιά του τα γαλανά μάτια του να βουρκώνουν. Παρακολούθησα την συγκίνηση στα χέρια και στα μάτια του. Όταν τελείωσε την ανάγνωση γύρισε και με κοίταξε κατευθείαν  στα μάτια  και με σταθερή και  ελαφρώς λυπημένη φωνή μου είπε στα Γαλλικά: Alors c¨ est la guerre.... Λοιπόν έχουμε πόλεμο! Του απάντησα ότι η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να αποφύγει τον πόλεμο εάν....
ΟΧΙ....απαντά ..του λέω εάν ο στρατηγός Παπάγος στείλει μιαν διαταγή με τον ασύρματο..
ΟΧΙ αδύνατον! ...έφυγα υποκλινόμενος με τον βαθύτερο σεβασμό προ του γέροντος ετούτου που επροτίμησε την θυσία από την υποδούλωση Έφυγα ταπεινωμένος και με σφιγμένη την ψυχή μου από μίσος για το επάγγελμά μου.....      Σε λίγη ώρα συγκαλείται το συμβούλιο του στέμματος υπό το βασιλιά Γεώργιο.  Ελληνικέ λαέ έχουμε πόλεμο!
    Λέει ο Οδυσσέας Ελύτης: «Ήρθαν ντυμένοι φίλοι αμέτρητες φορές οι εχθροί μου, το παμπάλαιο χώμα πατώντας....τα παμπάλαια δώρα προσφέροντας, και τα δώρα τους άλλα  δεν ήτανε, παρά μόνον όπλα και σίδερο και φωτιά....  »       Οι Ιταλοί μισή ώρα πριν εκπνεύσει το τελεσίγραφο στις 05.30΄το πρωί έχουν ήδη προσβάλει τα σύνορά μας. Οι φαντάροι με το χαμόγελο στα χείλη ρίχνονται στη μάχη. Και οι Μικρασιάτες πρόσφυγες μαζί με τους ντόπιους Έλληνες πολεμούν για τα δίκαιά μας ενωμένοι και μονιασμένοι με μια φωνή: Ποτέ πια προσφυγιά!  Μαζί μας πολεμούν και εθελοντές Ελληνοκύπριοι. Απελευθερώνεται η Κορυτσά, το Αργυρόκαστρο, η Χειμάρρα, οι Άγιοι Σαράντα κ.ά.. «Πάνω στην πέτρα την αγιασμένη παλεύουν τώρα χιλιάδες αντρειωμένοι...δική τους είναι μια φλούδα γης, μα εσύ Χριστέ μου τους ευλογείς.. ». Οι γυναίκες και οι άμαχοι δίνουν τον δικό τους αγώνα. Πλέκουν την κάλτσα του στρατιώτη, γιατί τα κρυοπαγήματα ήταν η αιτία που ακρωτηριάζονται στα πόδια. Φρικτό αλλά για την πατρίδα, τα δίνουνε όλα.  Οι  Ηπειρώτισσες και οι Δυτικομακεδόνισσες γυναίκες της Πίνδου κουβαλούν  πολεμοφόδια, φάρμακα και τροφές για τις ανάγκες του στρατού. Όπου δεν μπορούν τα άλογα και τα μουλάρια, μπορούν οι ηρωίδες γυναίκες. Λεπτομέρεια: σε κρύους χειμάρρους ενώνουν τα σώματά τους κόντρα στην ορμή των νερών, μουσκεύονται και δημιουργούν  ανθρώπινο φράκτη για να περάσουν τα παιδιά των Ελλήνων και να μην βραχούν, γιατί η πατρίδα τους χρειάζεται  κι άλλο στον αγώνα. Στις πόλεις και τα χωριά όλοι συμμετέχουν. Ανάμεσά τους και ο Καππαδόκης παππούς μου, που τραυματίστηκε στο αριστερό πόδι κοντά στο γόνατο και με περηφάνεια μου έδειχνε το τραύμα του για χάρη της  έρμης της  λευτεριάς. Η Ανατολικοθρακιώτισσα  Σοφία Βέμπο, της οποίας προτομή υπάρχει έξω από τα Γιαννιτσά στο χωριό (Νέα) Καλλίπολη, τραγουδά για την πολυπόθητη νίκη δίνοντας κουράγιο σε έναν ολόκληρο λαό.  Οι αδελφές νοσοκόμες, οι ηθοποιοί στο θέατρο, οι σκιτσογράφοι, οι λιγοστοί δάσκαλοι, οι ιερείς μας ο παπα Δημήτρης, ο μητροπολίτης  Κοζάνης Ιωακείμ, ο μητροπολίτης  Ηλείας  Αντώνιος, ο ανώνυμος ιερέας στην Φλώρινα στέκει κρεμασμένος στο ικρίωμα μαζί με τους ενορίτες του και στην Παραμυθιά ο παπα Βαγγέλης κατακρεουργείται από τους ΓερμανοΤσάμηδες.  Βλέπετε στην Ορθοδοξία λαός και κλήρος είμαστε ένα σώμα, κάτω από την Θεία Σκέπη  που γιορτάζουμε σήμερα, και δεν χωριζόμαστε!   Η Ορθοδοξία δίχως την Ελλάδα θα επιβιώσει. Η Ελλάδα όμως χωρίς την Ορθοδοξία θα  εξαφανιστεί! Εδώ δεν είναι Γαλλία!
      Οι νεκροί που θυσιάστηκαν στο πεδίο της μάχης ήταν 13.936, από αυτούς οι 7.976 βρίσκονται στην Βόρεια Ήπειρο και δυστυχώς οι περισσότεροι από αυτούς είναι ακόμη-επισήμως- άταφοι και τα οστά τους σκορπισμένα και παρατημένα!
    Οι Ναζί με την στρατιωτική εισβολή, γνωστή ως «επιχείρηση Μαρίτα» επεμβαίνουν για να βοηθήσουν τον αξιοθρήνητο Δούκα της Ρώμης. Μόνο εμείς και οι Σέρβοι παρτιζάνοι αντιτάξαμε  τέτοιο ηρωικό αντάρτικο. Για αυτό φαίνεται πως από τότε κρατάει η «συμπάθεια» των Δυτικών  για  τους 2 λαούς!  Όταν οι Γερμανοί μπήκαν στους έρημους δρόμους της  Αθήνας επέβαλλαν την κυβέρνηση Τσολάκογλου. Ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρύσανθος Φιλιππίδης γνωστός στους Πόντιους αδελφούς  μας ως ο ατρόμητος μητροπολίτης πρώην Τραπεζούντας, αρνείται επίμονα να  πει το ναι και να τον ορκίσει πρωθυπουργό. Ο  Γερμανός φρούραρχος τον απειλεί με εξορία και εκτέλεση. Η απάντηση του γενναίου ιεράρχη συγκλονίζει: «οι ιεράρχες στην Ελλάδα απαγχονίζονται και κατακρεουργούνται στη θέση τους.  Παρακαλώ προχωρείστε στην απειλή σας»!  Και εννοούσε τον  Οικουμενικό Πατριάρχη Γρηγόριο Ε΄ το 1821 και τον μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομο το 1922.
      Την Ελλάδα την καλύπτει μαύρη καταχνιά και μοιράζεται σε 3 ζώνες κατοχής με χειρότερη την Βουλγαρική. Οι Βούλγαροι καταλαμβάνουν την  Ανατολική Μακεδονία και την Δυτική Θράκη, εκτός μιας λωρίδας γης δίπλα στον Έβρο ποταμό και εφαρμόζουν πολιτική εθνοκάθαρσης και γενοκτονίας. Οι Γερμανοί την Κεντρική Μακεδονία, τον Πειραιά, την Κρήτη και το νησί Μήλος. Όλη την υπόλοιπη Ελλάδα την έχουν οι Ιταλοί και να φανταστείτε ότι αυτούς τους νικήσαμε στα πεδία των μαχών. Τι σου είναι η μοίρα τελικά!  Και να υπογραμμίσουμε εδώ ότι η Βουλγαροκρατία ήταν τόσο τρομερή και απάνθρωπη που πολλοί κάτοικοι των Γιαννιτσών έκαναν συλλαλητήριο για να μην περάσει η περιοχή μας στα χέρια των Βουλγάρων, αλλά να παραμείνει υπό Γερμανική κατοχή, την οποία θεωρούσαν πιο ήπια!       
       Οι τόποι του μαρτυρίου ζητούν δικαίωση, το σημάδι του χρόνου ακόμη υπάρχει και τα ερείπια ακόμη αχνίζουν: Δοξάτο, Σέρρες, Ξάνθη,  Καλάβρυτα, Κάνδανος, Χορτιάτης, Δίστομο, Πύργοι Εορδαίας, ΒλαχοΚλεισούρα,  Καισαριανή, Κερδύλια, Ελευθεροχώρι Γιαννιτσών...
      Ο  ταγματάρχης Κωνσταντίνος Βερσής μη αντέχοντας την παράδοση των πυροβόλων της μονάδας του στον εχθρό, αυτοπυροβολείται, ο  λοχίας Δημήτριος Ίτσιος πέφτει στα οχυρά του Ρούπελ, ο  Κωνσταντίνος Κουκίδης τυλιγμένος με την ελληνική σημαία ρίχτηκε στον γκρεμό της Ακρόπολης γιατί δεν άντεχε να δει στη θέση της την μαύρη σημαία των κατακτητών, ο δε Μανώλης Γλέζος και ο Απόστολος  Σάντας  κατεβάζουν την  μισητή σβάστιγγα  φέρνοντας στον νου μας την ηρωική προσπάθεια  που έκανε ο  Σολωμός Σολωμού στις 14-8-1996 να κατεβάσει  από τον ιστό την τούρκικη  σημαία δίπλα από την  Δερύνεια στην κατεχόμενη  Κύπρο. Βλέπετε ο ελληνικός λαός έχει μιαν φυσιολογική απέχθεια στους κατακτητές!
     Στην εφημερίδα «Ακρόπολις» διαβάζουμε την ομολογία του  Γερμανού φύρερ : «χάριν της ιστορικής αλήθειας οφείλω να ομολογήσω ότι εξ όλων των αντιπάλων του Άξονα μόνον ο Έλληνας στρατιώτης επολέμησε με παράτολμον θάρρος και υψίστην περιφρόνησιν προς το θάνατον και παρεδόθη μόνον όταν η συνέχιση της αντίστασης δεν ήτο πλέον δυνατή και δεν είχε κανένα λόγο »
    Η  εθνική αντίσταση φουντώνει. Οι οργανώσεις ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, ΕΔΕΣ και  ΕΚΚΑ προκαλούν δολιοφθορές στα στρατεύματα κατοχής. Η ανατίναξη της γέφυρας του  Γοργοπόταμου είναι το κορυφαίο γεγονός της ενωμένης θέλησης των κατατρεγμένων Ρωμιών. Γιατί η Ελευθερία θέλει αρετή και τόλμη και όχι σκυμμένους ώμους.
    Στις 9 Μαίου 1945 η Ευρώπη ανασαίνει  ελεύθερα πια. Κάποιοι λαοί όπως οι Σοβιετικοί, οι Αμερικανοί κ.ά. πρόσφεραν πολλά στον κοινό αγώνα και ανταμείφθηκαν ανάλογα. Για τους Γάλλους, τους Δανούς και τους Κροάτες είναι γνωστά και τα ξέρετε.  Κάποιοι όμως, όπως ο δικός μας  λαός αδικήθηκαν κατάφωρα.
   Ο σοφός  καθηγητής Πανεπιστημίου Χρήστος Γιανναράς τόνισε ότι η Ελλάδα αδικήθηκε από τη έκβαση του πολέμου και παρά τις θυσίες της και το γεγονός ότι βρέθηκε στην παράταξη των νικητών δεν της δόθηκε ούτε μια ανάσα εδαφικής διεύρυνσης στην βόρεια Ήπειρο και την Κύπρο ή έστω στην Ανατολική Ρωμυλία όπως  είπαν  κάποιοι και μάλιστα είχαν κυκλοφορήσει και σχετικούς χάρτες αμέσως με την απελευθέρωση της Ελλάδας.   
    Τι μπορούμε να  κάνουμε σήμερα;  Ανάμεσά μας υπάρχουν πολλοί Γιαννιτσώτες  που πρόσφεραν  συγγενείς στον μεγάλο πατριωτικό πόλεμο νεκρούς και τραυματίες. Τα περίπτερα λιγοστεύουν. Ένα μνημείο -χρόνιο αίτημα-  προς τιμήν τους πρέπει να ανεγερθεί. Σε πανελλήνιο επίπεδο: ενισχύουμε  δημογραφικά, κοινωνικά, οικονομικά, στρατιωτικά τον Ελληνισμό στην Ελλάδα, την Κύπρο,  στα Βαλκάνια και όπου γης. Καλλιεργούμε συστηματικά την φιλοπατρία και ενισχύουμε την εθνική αυτοσυνειδησία στην παιδεία και την κοινωνία. Ενθαρρύνουμε την αυτοπεποίθησή μας. Η ελληνικότητα είναι η εγγύηση του κοσμοπολιτισμού.  Και αυτοί οι μαθητές και μαθήτριες που κάνουν παρέλαση  να τα ενθαρρύνουμε με το χειροκρότημα και τα καλά  μας λόγια και μάλιστα όλα τα σχολεία, δίχως διακρίσεις. Όλα αυτά είναι δικά μας παιδιά. Δεν θα βρούμε καλύτερες γενιές. Άλλωστε και ο Ελληνισμός -δυστυχώς- βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο της ύπαρξής του. Η νεολαία μας μεταναστεύει στο εξωτερικό για σπουδές και εργασία. Η υπογεννητικότητα, οι εκτρώσεις, τα τροχαία, τα ναρκωτικά, ο αλκοολισμός, το κάπνισμα κλπ.  μας αποδεκατίζουν και εάν δεν ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα σε 40 χρόνια δεν γνωρίζουμε εάν σε αυτή την χώρα θα κατοικούν Έλληνες πλέον. Τα στατιστικά στοιχεία είναι απογοητευτικά. Οι παππούδες μας πρόσφυγες, οι γονείς μας μετανάστες, εμείς φιλοξενούμενοι, τα παιδιά μας ξένοι στον τόπο μας,
     Κι όμως θέλει φρόνημα υψηλό. Έλληνες ας μην αφήσουμε την καταχνιά και τη μελαγχολία να μας καταπλακώσει. Εμπρός λαέ μην σκύβεις το κεφάλι!  Αντίσταση και αγώνας! Ψηλά τη σημαία του σταυρού και της λευτεριάς. Είστε απόγονοι αγίων και ηρώων και δεν μας πρέπει απαισιοδοξία. Εμείς γράφουμε ιστορία εδώ και χιλιάδες χρόνια. Κομίζουμε πολιτισμό και ιδιοπροσωπία στην Ευρώπη. Όταν είχαμε πανεπιστήμιο στην Βασιλεύουσα Κωνσταντινούπολη, αυτοί υπέφεραν από αγραμματοσύνη! Είμαστε γένος  ισότιμο με τα άλλα. Έχουμε αξία και εμείς.  Απαιτούμε να μας σέβονται. Φτάνει πια η μιζέρια. Νισάφι πια!
     Θα τελειώσω  με ένα στίχο από έναν  σεμνό τραγουδιστή (τον Μανόλη Μητσιά): «Από την Ήπειρο στο Μωριά κι απ΄ το σκοτάδι στη Λευτεριά το πανηγύρι κρατάει χρόνια στα μαρμαρένια του Χάρου αλώνια, γιατί κριτής και αφέντης είν΄ ο Θεός και δραγουμάνος του ο λαός».