Προς τον Ιερόν Κλήρον και τον ευσεβή λαόν της καθ᾽ ημάς Ιεράς Μητροπόλεως
«Χριστός γεννάται δοξάσατε...»
Αδελφοί και Πατέρες, Χαίρετε εν Κυρίω πάντοτε!
Καθ' όλη την διάρκεια της περιόδου της εορτής των Χριστουγέννων ακούγεται στις εκκλησίες ο ύμνος, «Χριστός γεννάται δοξάσατε, Χριστός εξ ουρανών απαντήσατε...».
Ο ύμνος αυτός είναι ο πασίγνωστος ειρμός της α΄ωδής του Κανόνος των Χριστουγέννων. Ο ιερός ποιητής, που είναι ο άγιος Κοσμάς ο μελωδός, έχει δανεισθεί τα νοήματα από έναν λόγο του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου για την γέννηση του Χριστού.
Στον λόγο του αυτόν ο άγιος Γρηγόριος λέγει πως ο Θεός είχε δύο συνάφειες, δηλαδή επαφές, με τον άνθρωπο. Η πρώτη ήταν στον Παράδεισο. Όταν δημιούργησε τον άνθρωπο, του έδωσε ο,τι πιο πολύτιμο είχε· την πνοή Του. Φύσηξε μέσα στον Αδάμ «πνοήν ζώσαν», δηλαδή του χάραξε το κατ' εικόνα, που είναι η ελευθερία του νού, αφού ο νούς είναι η κυριότερη δύναμη της ψυχής. Στην δεύτερη συνάφεια, δηλαδή όταν ενσαρκώθηκε από τα πανάγια αίματα της Υπεραγίας Θεοτόκου και ενώθηκε με τον άνθρωπο, ο Χριστός πήρε ο,τι χειρότερο υπήρχε στην οικουμένη, δηλαδή την ανθρώπινη φύση.
Η ανθρώπινη φύση ήταν το βάρος της γης, η βδελυγμία των αγγέλων, το υποχείριο των δαιμόνων. Αυτή την ανθρώπινη φύση πήρε ο Κύριος, για να δείξει πως το πιο συγγενικό Του πλάσμα πάνω στην γη ήμασταν εμείς οι άνθρωποι, έστω και αν παραμέναμε θνητοί. Ο Χριστός με την ενσάρκωσή Του χάρισε στους ανθρώπους τον εαυτό Του. Και αυτό το δώρο είναι το μεγαλύτερο που μπορεί να κάνει ο Θεός στον άνθρωπο. Δεν υπάρχει άλλο μεγαλύτερο, ούτε ίσο, για να συγκριθεί με αυτό. Η πρώτη δημιουργία έγινε διά του Υιού. «Ο Πατήρ δι' Υιού εν Αγίω Πνεύματι» δημιούργησε τα πάντα. Και η δεύτερη αναδημιουργία έγινε πάλι με τον Υιό.
Στην Παλαιά Διαθήκη, μετά την πτώση των πρωτοπλάστων, ο Θεός μιλούσε στον κόσμο μόνο με την βοήθεια των αγγέλων. Μάλιστα μιλούσε μόνο στους ζωντανούς. Τώρα, με την γέννησή Του, ο Υιός του Θεού ευεργέτησε ζωντανούς και νεκρούς. Πήρε τους ανθρώπους από το ζοφερό δειλινό του Παραδείσου και τους έφερε στον διαυγάζοντα όρθρο των Χριστουγέννων. Ταπείνωσε τον εαυτό Του και έγινε υιός του ανθρώπου, για να γίνουμε εμείς παιδιά του Θεού, ν' αποκτήσουμε Πατέρα τον Θεό. Πήρε την ίδια μορφή με τους δούλους, για να γίνουν οι δούλοι σύμμορφοι με τον Θεό, μας λέγει ο άγιος Αμφιλόχιος. Ο Χριστός πήρε την αγριεμένη ανθρώπινη φύση και της έδωσε την ημερότητα της χάριτος του Θεού. Οι λύκοι γίναμε αρνιά. Σκύθες, Έλληνες και Ιουδαίοι γίναμε ένα γένος, το γένος του Χριστού.
Η λύτρωσή μας είναι οικουμενική. Δεν ανήκει σε κανένα έθνος, αλλά είναι παγκόσμια. Εάν ο κόσμος αντιληφθεί ότι ο ουρανός προηγουμένως ήταν κλεισμένος και ότι ήμασταν τέκνα της οργής, λόγω της δικής μας παραβάσεως, ενώ τώρα ανοίχθηκε με την γέννηση του Χριστού, θα αγαπήσει τον γεννηθέντα Ιησού. Στο πρόσωπο του Χριστού ενώθηκε ολόκληρη η ανθρωπότητα με τον Θεό. Οι κολλώμενοι τω Κυρίω γίναμε τέκνα ευδοκίας και υιοί αγαπητοί, ενώ ο ουρανός έγινε πάλι η πατρίδα μας.
Εμείς, εκείνο που δεν μπορούσαμε ποτέ να ελπίσουμε και να φαντασθούμε, τώρα το βλέπουμε μπροστά μας. Ο Θεός γίνεται άνθρωπος, για να λύσει την αρχαία κατάρα, να διαλύσει το μεσότοιχο του φραγμού. Και το σπουδαιότερο· εκείνο που μια φορά έγινε στην Βηθλεέμ επαναλαμβάνεται συνεχώς στην Εκκλησία. Η Εκκλησία είναι μια φάτνη η μια Παναγία, όπου γεννιούνται και κυοφορούνται πάντοτε τα τέκνα της Μαρίας, οι αδελφοί του Χριστού. Είμαστε παιδιά της Μαρίας, που γεννιόμαστε μέσα στην μήτρα της Εκκλησίας με το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας. Γι' αυτό και γινόμαστε αδελφοί του Χριστού και υιοί του Θεού. Όλα αυτά γίνονται με την χάρη του ενανθρωπήσαντος Θεού.
Ο εορτασμός της γεννήσεως είναι οντολογική ένωση του καθενός μας με τον Χριστό στην τράπεζα της ζωής. Όπως γράφει ένας σύγχρονος αγιορείτης, η 25η Δεκεμβρίου εορτάζεται όλο τον χρόνο, σε κάθε θεία λειτουργία μετά από ταπείνωση και δάκρυα και τον πόθο να συναντήσουμε τον Ιησού στα όρια της προσωπικής σχέσεως· να συναντήσουμε τον Χριστό προσωπικά στην θεία Ευχαριστία, στην Βηθλεέμ της Εκκλησίας, που είναι και ο τόπος της προσωπικής μας γεννήσεως. Σε πολλούς ανθρώπους ο Χριστός έχει γεννηθεί πριν ακόμη εορτάσουν ημερολογιακά την γέννηση του Χριστού. Αισθάνονται κατά την ώρα της προσευχής η της θείας Ευχαριστίας τα βρεφοπρεπή σκιρτήματα του Θεού. Αλλοίμονο σ' εκείνους, γράφει ο αγιορείτης μοναχός, που περιμένουν την 25η Δεκεμβρίου, για να συνειδητοποιήσουν την Σάρκωση του Θεού Λόγου. Το περιεχόμενο της εορτής της γεννήσεως του Χριστού κατανοείται ανάλογα με το μέτρο της θεώσεως του καθενός μας. Ενανθρωπίζεται μέσα μας ο Χριστός, ανάλογα με το μέτρο της προσωπικής μας καθαρότητος και αγιότητος.
Ως Επίσκοπος και πνευματικός πατέρας της Ιεράς Μητροπόλεως Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας εύχομαι σε όλους σας, κληρικούς και κοσμικούς, άρχοντες και αρχομένους, επιφανείς και ταπεινούς, η χάρη του Ενσαρκωθέντος Ιησού να συνοδεύει και να κατευθύνει τη ζωή και τα έργα σας, τις οικογένειές σας και το έθνος μας, που περνάει δύσκολες ημέρες.
Αδελφοί μου, χαίρετε, ειρηνεύετε και υγιαίνετε.
Χριστούγεννα 2017
Προς Θεόν ευχέτης σας
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας ΙΩΗΛ
